دلایل زیادی وجود دارد که عمان را تبدیل به بهشت سرمایه گذاری در حال حاضر می کند اما به اختصار می توان به دلایل زیر اشاره کرد:
- عضویت در سازمان تجارت جهانی (WTO)، بازار مشترک شورای همکاری خلیج فارس (GCC) و توافقنامه تجارت آزاد عربی (GAFTA)
- ۲۵ سال سابقه موفق در ترکیب مشارکتهای دولتی – خصوصی
- رتبهبندی اعتباری Ba2 از سوی مؤسسه Moody’s با چشمانداز باثبات
هزینههای مقرونبهصرفه برای کسبوکار
بانک جهانی عمان را یکی از مقرونبهصرفهترین کشورهای خاورمیانه از نظر هزینههای نیروی کار، خدمات عمومی، تسهیلات، حملونقل، تأمین مالی و مالیات میداند:
- مالیات شرکتی ۱۵%
- مالیات بر ارزش افزوده (VAT) 5%
- هزینههای رقابتی نیروی کار و کسبوکار
- نرخهای تجاری بسیار جذاب
خدمات دیجیتال
یکی از ویژگیهای کلیدی فضای سرمایهگذاری و کسبوکار عمان، تحول دیجیتالی آن است که موجب بهبود ارائه خدمات عمومی، ایجاد ارزش اقتصادی و افزایش فرصتها برای کسبوکارها و کارآفرینان در عمان شده است.
بیش از ۱,۵۰۰نوع مختلف فعالیت اقتصادی میتوانند مجوز های لازم را از ۱۸ نهاد مربوطه دولتی در یک پلتفرم جامع درخواست و دریافت کنند. از آوریل ۲۰۲۱، پلتفرم کسبوکار عمان بیش از ۵۰۷،۰۰۰ مجوز صادر کرده که ۴۱،۳۲۹ مورد آن مربوط به سرمایهگذاران خارجی بوده است.
- میانگین سالانه ثبت ۶۸,۰۰۰ شرکت جدید
- کمتر از ۱۰ دقیقه زمان لازم برای پردازش درخواست ثبت کسبوکار
- تایید خودکار بیش از ۹۵.۸% مجوزها
- ۲۸،۴ میلیارد دلار کل سرمایهگذاری انجام شده
اکنون شرکتهای مستقر در عمان میتوانند از هر نقطه جهان از طریق business.gov.om تأسیس و مدیریت شوند.
معرفی خدمات الکترونیکی دولت عمان
- ارائه مجوز کار الکترونیکی (pamr.gov.om)
وزارت کار عمان خدمات آنلاین مجوز کار را برای تسریع فرآیند درخواست ارائه کرده است. - سامانه Bayan (customs.gov.om)
این سامانه آنلاین که توسط گمرک عمان راهاندازی شده، فرایند واردات و ترخیص کالا را برای بخشهای تجاری و صنعتی تسهیل میکند. - ویزای الکترونیکی (rop.gov.om)
این سامانه امکان درخواست ویزای ورود و تمدید اقامت بهصورت آنلاین از طریق سایت پلیس سلطنتی عمان را فراهم می کند. - Credit Oman (creditoman.om)
Credit Oman با ارائه بیمه اعتبار صادراتی، به صادرکنندگان کمک میکند تا ریسکهای صادراتی خود را کاهش دهند. این سیاستهای اعتباری صادراتی، نه تنها ریسک صادرات کالا را به حداقل می رساند بلکه از اعتبار آن در نزد بانک ها به عنوان وثیقه نیز می توان استفاده کرد.
منابع طبیعی عمان
عمان دارای منابع غنی زیر زمینی از جمله نفت، گاز، مواد معدنی، فلزات، شیلات و سایر منابع طبیعی است که مواد اولیه لازم را برای تولیدکنندگان فراهم میکند.
علاوه بر وجود منابع طبیعی غنی عمان دارای موقعیت استراتژیک جغرافیایی نیز هست. دسرسی به آبهای آزاد، بهره گیری از شبکههای حمل و نقل زمینی، دریایی و هوایی پیشرفته وگسترده، امکان واردات راحت منابع مورد نیاز و صادرات راحت محصولات را فراهم کرده و معافیت از عوارض گمرکی برای ماشینآلات و مواد اولیه، هزینههای تولید را پایین نگه میدارد.
عمان در سال های اخیر همچنین در مسیر تبدیل شدن به یک اقتصاد پایدار کمکربن با استفاده از انرژی های پاک نوین مانند انرژی خورشیدی و بادی است و سرمایه گذاری در این صنایع نیز مورد استقبال و تشویق دولت عمان قرار می گیرد.
زیرساختها:
جادههای عمان در میان بهترین و با کیفیت ترین جاده های جهان رتبهبندی شدهاند. فرودگاههای بینالمللی و بنادر مجهز عمان دسترسی به بازارهای در حال رشد آفریقا و آسیا را آسان و ارزان می کند. به طور کلی، عمان با توجه به موقعیت استراتژیک مکانی خود در بخش لجستیک سرمایه گذاری عظیمی را انجام داده است تا سال های آتی تبدیل به یک هاب لجستیک جدید در منطقه شود.÷
توافقنامههای تجارت آزاد:
یکی از ازکان موفقیت عمان در بخش اقتصاد، توافقنامههای تجارت آزاداین کشور با سایر کشور ها است.
آمریکا، ایسلند، نروژ، سنگاپور، سوئیس، لیختناشتاین از شرکای تجاری عمان با قراردادهای تجارت آزاد هستند.
توافقنامههای تجارت آزاد عمان به کسبوکارها این امکان را میدهند که به بیش از ۷۵۰ میلیون مصرفکننده دسترسی مستقیم داشته باشند.
معرفی زیر ساخت ها و مراکز لجستیکی عمان:
بنادر اصلی عمان عبارتند از:
- بندر صلاله
- بندر و منطقه آزاد صحار
- بندر دقم
- بندر سواحق
- بندر شناص
- بندر سلطان قابوس
- بندر خصب
فرودگاههای اصلی عمان عبارتند از:
- فرودگاه بینالمللی مسقط
- فرودگاه بینالمللی صلاله
- فرودگاه صحار
- فرودگاه دقم
شهرکهای صنعتی، مناطق آزاد و مناطق ویژه اقتصادی عمان عبارتند از:
- شهرکهای صنعتی مداین
- منطقه ویژه اقتصادی دقم
- بندر و منطقه آزاد صحار
- منطقه آزاد صلاله
- منطقه آزاد المزونه
- شهر اقتصادی خزان
آموزش نیروی انسانی:
در بخش آموزش عالی عمان سرمایه گذاری فراوانی انجام داده است. موسسات آموزش عالی عمان سوابق خوبی در همکاری با سایر موسسات آموزش عالی کشور های صاحب علم دارند. همچنین ارتیاط بین بخش صنعت و آموزش در عمان به خوبی برقرار شده تا امکان استفاده از نوآوری های علمی در بخشهای اصلی صنعت از جمله تولید، شیلات، گردشگری، لجستیک، معدن، انرژیهای تجدیدپذیر، بهداشت، پتروشیمی، آموزش و فناوری اطلاعات مهیا گردد.
در بخش آموزش عالی بنا بر اعلام دولیت عمان:
- بیش از ۱۲۹ هزار دانشجو در آموزش عالی در حال تحصیل هستند
- بیش از ۳۰ هزار فارغالتحصیل دانشگاهی، فنی و حرفهای به صورت سالانه فارق التحصیل می شوند
- ۸۰% از کارکنان جدید بخش دولتی عمان دارنده مدرک تحصیلی تکمیلی هستند
- دو شاخه تحصیلی محبوب در عمان، رشته های مهندسی و مدیریت هستند
- ۲۵% از نیروی کار عمان زیر ۳۰ سال هستند
- اغلب فارق التحصیلان به زبان انگلیسی مسلط هستند
سبک زندگی آرام به همراه آسایش حداکثری:
برای هر سرمایه گذاری، محیطی که در آن تجارت خود را فعال می سازد اهمیت دارد. محیطی که نه تنها از لحاظ کسب و کار ایده آل باشد بلکه برای زندگی فردی و خانوادگی نیز مناسب باشد از اهمیت بالایی برخوردار است.
کشور عمان مکانی عالی برای زندگی در کنار خانواده توأم با رشد کسبوکار و توسعه حرفهای است. کشوری ایمن با مردمی آرام و مهماننواز و با شباحت های فرهنگی فراوان با ایران.
عمان در میان کشور های جهان رتبه پنجم از نظر «آسانی در استقرار» را در اختیار دارد. مدارس، کالجها و دانشگاههای درجه یک و بین المللی جهت تحصیل در عمان برقرار هستند. عمان از نظر «دوستی عمومی» در رتبه سوم جهان قراردارد و روند پذیرفته شدن در جامعه عمان بسیار سریع و آسان است. با هر نوع سرمایه گذاری در عمان اقامت های ۲، ۵ و یا ۱۰ ساله در اختیار سرمایه گذار قرار می گیرد و بلافاصله امکان دریافت خدمات شهرمندی، درمانی و بانکی در اختیار سرمایه گذار قرار داده می شود.در عمان دسترسی به تفریحات، ورزش و گزینههای سرگرمی متنوع بسیار راحت است.
عمان کشوری که به محیط زیست خود و محیط زیست جهانی اهمیت می دهد:
نت صفر (Net Zero):
عمان به کربنزدایی تا سال ۲۰۵۰ متعهد شده است و قصد دارد از طریق پروژه های هیدروژن سبز و فولاد سبز خود،به روند کربن زدایی سایر کشور های جهان نیز یاری رساند.
هیدروژن سبز:
هدف گذاری عمان بر آن است که تا سال ۲۰۳۰ سالانه حداقل یک میلیون تن هیدروژن سبز تولید کند و تا سال ۲۰۵۰ این میزان را به ۸.۵ میلیون تن برساند. طبق گزارش آژانس بینالمللی انرژی (IEA)، این مقدار بیشتر از تقاضای کل هیدروژن سبز اروپا در حال حاضر است. همچنین IEA اشاره میکند که عمان تا سال ۲۰۳۰ بزرگترین صادرکننده هیدروژن سبز در خاورمیانه و ششمین صادرکننده بزرگ آن در سطح جهانی خواهد بود.
سرمایه گذاری عمان در انرژیهای تجدیدپذیر:
عمان با دارا بودن منابع فراوان خورشیدی و بادی و همچنین در اختیار داشتن مساحت زیادی از زمین برای توسعه این منابع (تا ۵۰ هزار کیلومتر مربع)، به عنوان یکی از پیشگامان جهانی در زمینه انرژیهای تجدیدپذیر شناخته میشود.
بر طبق چشم انداز ۲۰۴۰ عمان، تا سال ۲۰۴۰ میزان تولید هیروژن سبز عمان به ۳.۷۵ میلیون تن و تا سال ۲۰۵۰ به ۸.۵ میلیون تن خواهد رسید. هدف گیری میزان تولید هیدروژن سبز عمان تا سال ۲۰۴۰ معادل ۸۰% از صادرات فعلی LNG عمان است.این در حالی است که با دستیابی به هدف ۲۰۵۰ تقریبا این میزان دو برابر خواهد شد.
عمان در زمینه انتقال انرژیهای تجدیدپذیر در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا (MENA) رتبه سوم را داراست و سه پروژه موفق بزرگ انرژی خورشیدی از نوع IPP (تولید کنندگان مستقل نیرو) و مزرعه بادی هارویل (اولین مزرعه بادی در منطقه خلیج فارس) در حال حاضر در حال بهرهبرداری هستند و عمان را به هدف صفر خالص (Net Zero) رسانده اند و همچنین هدف تولید ۳۰% از برق عمان از منابع تجدیدپذیر تا سال ۲۰۳۰ را میسر نمودا اند. سه پروژه بزرگ دیگر که شامل نیروگاه های بادی است، برای تأمین اعتبار بین سالهای ۲۰۲۵ تا ۲۰۲۷ برنامهریزی شدهاند.
آماری از صنعت عمان:
صنعت عمان بر پایه ۱۱ منطقه صنعتی، چهار منطقه آزاد، منطقه ویژه اقتصادی و دو پارک علم فناوری پایه گذاری شده است.
صنایع در سال ۲۰۲۲، ۱۱.۹ میلیارد دلار ایجاد درآمد کردهاند که معادل ۱۰.۴٪ از تولید ناخالص داخلی عمان است. کالاهای غیرنفتی از عطر و مبلمان گرفته تا داروسازی، کودها و مواد غذایی و هیدروژن سبز که بهعنوان یک محصول جدید و مهم در این لیست قرار گرفته به ارزش ۱۹.۴ میلیارد دلار به بیش از ۱۴۰ کشور صادر شدهاند. مقصد عمده تولیدات عمان، عربستان سعودی، امارات، هند، ایالات متحده و آفریقای جنوبی هستند. محصولات عمانی در بازارهای جدید و سنتی خود به طور فزایندهای محبوب شدهاند زیرا از کیفیت و قیمت مناسبی برخوردارند. به عنوان مثال، تقاضا برای محصولات معدنی در بازه زمانی اکتبر ۲۰۲۱ تا اکتبر ۲۰۲۲، ۱۸۶٪ افزایش یافته، در حالی که پلاستیکها و لاستیکها ۳۴٪ و فلزات پایه ۲۳٪ افزایش را تجربه کرده اند.
صنعت عمان در حال حاضر بیش از ۲۲۷,۰۰۰ نفر شاغل دارد که ۱۳.۷٪ از نیروی کار کل عمان را تشکیل میدهد. صنعن عمان ضمن تمرکز بر اهداف صفر خالص، متعهد به استفاده از ظرفیت های بخش خصوصی است و به دنبال بهرهبرداری از منابع طبیعی غنی عمان و توسعه فرصتهایی در صنایعی مانند ساختوساز، مواد غذایی و نوشیدنی است.
آماری از کشاورزی عمان:
با استفاده از فناوریهای پیشرفته و هوش مصنوعی برای بهینهسازی استفاده از ۱.۴ میلیون هکتار زمین در دسترس برای کشاورزی، عمان در حال تضمین امنیت غذایی خود از طریق تولید در داخل عمان و کاهش واردات است. توسعه بخش کشاورزی و کاشت و تولید میوهها، سبزیجات و غلات،تولید محصولات لبنی، احداث مرغداریو دامداری از برنامه های چشم انداز ۲۰۴۰ عمان است.
این بخش در سال ۲۰۲۲، ۱ میلیارد دلار به اقتصاد عمان کمک کرده است که معادل ۱.۵٪ از تولید ناخالص داخلی کشور میشود. عمان به دنبال دستیابی به ۱۰۰٪ امنیت غذایی تا سال ۲۰۴۰ است و در حال حاضر در منطقه MENA رتبه چهارم تولید را در اختیار دارد.
موقعیت استراتژیک عمان در تقاطع مسیرهای تجاری، هزینههای رقابتی عملیاتی و توافقهای متعدد تجارت آزاد، به همراه زیرساختهایی در کلاس جهانی و توانمندیهای لجستیکی، عمان را به یک مرکز محبوب برای طبقهبندی، بستهبندی و توزیع محصولات غذایی به بازارهایGCC، آسیا، آفریقا و فراتر از آن تبدیل کرده است.
مدیریت بخش کشاورزی و غذایی عمان بر عهده نیتاج (شرکت سرمایهگذاری غذایی عمان) است. تا سال ۲۰۲۲، نیتاج بیش از ۱۰ پروژه در گروههای مختلف غذایی در سراسر عمان با سرمایهگذاری بیش از ۱.۱ میلیارد دلار راهاندازی کرده است. یک پروژه مهم نیتاج، کارخانه لبنیات پیشرفته مزون به ارزش ۲۵۹ میلیون دلار است که در سال ۲۰۱۹ راهاندازی شد و در سال اول فعالیت خود ۲۴٪ سهم بازار را به خود اختصاص داد و پیشبینی میشود تا سال ۲۰۴۰، ۹۸۵ میلیون لیتر شیر در سال تولید کند که نیازهای خودکفایی را برآورده کرده و به صادرات در منطقه خواهد پرداخت.
ماهیگیری عمان:
عمان با در اختیار داشتن سواحلی به طول بیش از ۳,۱۰۰ کیلومتر، به طور تاریخی از مزیت های ماهیگیری برخوردار بوده است و در سال های اخیر با ورود فن آوری های نوین ماهیگیری و آبزیپروری را به شکل صنعتی گسترش داده است. این مقوله، با اهمیت فرهنگی و اجتماعی عمیق، مدتهاست که نقش مهمی در اقتصاد عمان داشته اما اکنون با تلفیق دانش روز، مابین سال ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۲، عمان میزان صید و پرورش ماهی خود را از ۳۴۷,۰۰۰ تن به ۷۴۸,۰۰۰ تن افزایش داده است. ارزش تولیدات ماهی عمان از ۵۸۸ میلیون دلار در سال ۲۰۱۷ به ۱.۲ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۲ رسید که حاکی از دو برابر شدن حجم صادرات آن دارد. از سال ۲۰۲۲ تا سال ۲۰۲۵، بخش شیلات ۸,۵۰۰ شغل مستقیم اضافی ایجاد کرده و حدود ۱.۲ میلیارد دلار سرمایه گذاری در این بخش انجام شده است که این امر باعث تقویت نقش آن در رشد اقتصادی بلندمدت عمان خواهد شد. حمایت دولت تحت چشمانداز شیلات و آبزیپروری ۲۰۴۰ نقش بسزایی در این توسعه خواهد داشت. استارت طرح بلندمدت چشم انداز شیلات ۲۰۴۰ در دسامبر ۲۰۱۵ زده شد. شرکت توسعه شیلات عمان (FDO)، بازوی اجرایی شرکت سرمایه گذاری عمان در بخش شیلات است و برنامه دارد تا در جهت تضمین امنیت غذایی عمان اقدام به سرمایه گذاری در صنایع شیلات از طریق اجرای پروژههای زیر ساختی نماید. انتقال دانش روز، تسهیل دسترسی به بازارهای جهانی و تحریک بخش خصوصی به ورود در پروژه های شیلات از اهم برنامه هایFDO بوده است. همچنین این شرکت نظارت بر توسعه پروژههای عظیمی مانند مزرعه پرورش میگو برالهیکمان (Barr Al Hikman) که در مساحت ۴۰,۰۰۰ هکتار ساخته شده دارد.
منطقه GCC بزرگترین بازار صادراتی ماهی عمان است. عمان صادرات قابل توجهی به امارات، عربستان سعودی و بحرین دارد. تولید آبزیان عمان در سال ۲۰۲۲ به ۱,۷۰۰ تن رسید که افزایش ۵۰۰٪ نسبت به ۲۸۲ تن در سال ۲۰۱۴ یعنی سال شروع پروژه داشته. این رشد تحقق بخشی از هدف های برنامه ریزی عمان در زمینه آبزیپروری برای سال ۲۰۴۰ است که در همکاری با سازمان غذا و کشاورزی سازمان ملل (FAO) در حال اجرا است و هدف آن توسعه هر دو نوع مزارع ماهی بزرگمقیاس و تزیینی است و کوچک است. تا پایان سال ۲۰۲۲، عمان ۲۸ مزرعه ماهی آب شیرین یکپارچه را در اختیار دارد.
لجستیک در عمان:
قرار گرفتن بین مسیرهای تجاری آسیا، اروپا و آفریقا، به همراه سرمایهگذاری ۲۰ میلیارد دلاری عمان در توسعه زیرساختهای حمل و نقل شامل ساخت جادهها و بزرگراههای مدرن، فرودگاهها، بنادر و پایانههای مسافری دریایی جایگاه این کشور را به عنوان یک مرکز لجستیکی پیشرو و دروازهای به سوی برخی از بزرگترین و ثروتمندترین بازارهای جهانی تثبیت کرده است.
جدیدترین پروژه در عمان، شهر اقتصادی خَزائن است که با مساحت ۵۲ میلیون مترمربع به عنوان یک مرکز لجستیکی و صنعتی یکپارچه و بزرگترین پروژه توسعه از طریق مشارکت بخش خصوصی است.
در حال حاضر زمان حملونقل از عمان به طور متوسط ۳۰ تا ۴۰ درصد کمتر از سایر کشور های منطقه است و بر اساس گزارش بانک جهانی، عمان سریعترین زمان در ارائه خدمات واردات و صادرات را در میان کشورهای شورای همکاری خلیج فارس (GCC) دارد.
فرودگاه بینالمللی مسقط از لحاظ جغرافیایی در موقعیتی قرار گرفته که کمتر از سه ساعت پرواز با یکسوم جمعیت جهان فاصله دارد. پروازهای مستقیم از فرودگاه مسقط به بیش از ۶۵ مقصد در ۲۹ کشور دایر است. همچنین فرودگاه بینالمللی صلاله به ۱۹ مقصد در ۱۳ کشور پروتز مستقیم دارد.
استراتژی ملی حملونقل بار عمان شامل برنامههایی برای افزایش حجم حملونقل هوایی کالا به ۷۸۰,۰۰۰ تن در سال تا ۲۰۴۰ است در کنار این هدف برنامه ریزی برای توسعه ۱۰ بندر متوسط جهت تأمین نیازهای بازار داخلی به صورت موازی در جریان است.
عمان در بخش حمل ونقل و لجستیک، در سال ۲۰۲۲ حدود ۴ میلیارد دلار به درآمد کسب کرد (رشد ۱۱ درصدی نسبت به مدت مشابه در سال قبل). انتظار میرود با روند سرمایه گذاری انجام شده تا سال ۲۰۴۰ سهم لجستیک در درآمد سرآنه عمان به رقم ۳۶ میلیارد دلار از تولید ناخالص داخلی (GDP) برسد و این بخش بیش از ۳۰۰,۰۰۰ شغل ایجاد کند.
بخش معدن در عمان:
بر اساس گزرارش وزارت انرژی و معادن عمان، این کشور در سال ۲۰۲۲، در بخش معدن ۱۱ درصد افزایش درآمد داشته است. در این سال ارزش کل فروش سنگهای معدنی (فلزی و غیرفلزی) به حدود ۲۵۳ میلیون دلار رسید که از لحاظ وزنی این میزان تولید سنگهای معدنی حدود ۶۳ میلیون تن بود.
بر اساس آخرین آمارها در بخش معادن تا پایان سهماهه سوم سال ۲۰۲۳، صادرات محصولات معدنی عمان با ۷۱ درصد افزایش به ۱۸۶ میلیون دلار رسیده است. این رشد قابل توجه، نه تنها به دلیل رشد تقاضای جهانی بوده است، بلکه بخش عمده آن ناشی از رویکرد دولت عمان در ایجاد اصلاحات ساختاری در دولت جهت تسهیل فرآیندهای سرمایهگذاری بوده است. تصویب قوانین جدید اکتشاف، بهروزرسانی مقررات صدور مجوزهای معدنی، توسعه زیرساختهای کشور در کلاس و استانداردهای جهانی برای بهبود قابلیتهای صادرات در کنار تعهد و پیگیری دولت عمان به استفاده از ظرفیت های بخش خصوصی سبب رشد سریع بخش معدن شده است.
طبق برنامه چشم انداز ۲۰۴۰ عمان و برای تبدیل عمان به یک مرکز منطقهای و جهانی در تولید مواد معدنی و افزایش پتانسیل اقتصادی این بخش، ظرفیت فرآوری مواد معدنی عمان در سال های اخیر پیوسته در حال توسعه است. از جمله پروژههای مهمی که در این راستا به بهره برداری رسیده است میتوان به کارخانه تولید دیاکسید تیتانیوم در منطقه آزاد صحار و کارخانه عمان سینرژی کستینگ (Oman Synergies Casting) که تولید کننده رینگ های آلومینیومی با کیفیت است اشاره نمود.
در سال ۲۰۲۰، ۱۱۰ بلوک جدید معدنی برای اکتشاف و سرمایهگذاری معرفی شدند. شرکت توسعه معادن عمان، فرصتهای زیادی را برای سرمایهگذاری در این بلوکها و در کل بخش معدن فراهم کرده است. با وجود ذخایر عظیم و بهرهبرداری نشده مواد معدنی عمان از جمله دولومیت، سنگ آهک، گچ، گابرو، مس، طلا، آینده بخش معدن در این کشور بسیار امیدوارکننده و درخشان به نظر می رسد.
عمان و صنعت توریسم:
عمان دارای تاریخی کهن است که به همراه یمن تمدن شبه جزیره عربستان را از بیش از ۳۰۰۰ پیش شکل داده اند. این کشور با طبیعت متنوع و خیرهکننده، فرهنگی اصیل و محیطی بکر، مقصدی جدید و جذابی برای گردشگری است. ۳۰ درصد از مردم جهان تنها ۳ ساعت با پرواز با این جاذبه ها فاصله دارند و دولت عمان نیز به همین جهت سرمایه گذاری عظیمی در این صنعت انجام داده و برنامه های توسعه ای فراوانی را نیز در جهت جذب حداکثری توریست در نظر گرفته است.
در سال ۲۰۲۲، عمان از ۲.۹ میلیون گردشگر میزبانی کرده بود که این تعداد ۳۴۸ درصد افزایش را نسبت به سال ۲۰۲۱ نشان میدهد. درآمد حاصل از گردشگری در همان سال به بالغ بر ۵ میلیارد دلار رسید که ۴۷.۳ درصد رشد نسبت به سال قبل را نشان می دهد.
چشمانداز گردشگری عمان برای آینده مطابق با چشم انداز ۲۰۴۰ عمان، رسیدن به درآمد سالانه ۲۲.۵ میلیارد دلار، که سهم ۶ درصدی در تولید ناخالص داخلی به حساب می آید است و در این راستا عمان می بایست ۸۰,۰۰۰ واحد اقامتی جدید را تا سال ۲۰۴۰ توسعه دهد. این مقدار ساخت و ساز نشانگر تقاضای بالای صنعت ساخت و ساز در سال های آتی برای فراهم آوردن نیاز توریست در عمان است.
تمرکز بر گردشگری لوکس شامل هتل های ۵ ستاره، اماکن ورزشی مجهز، گردشگری هیجانی و اکوتوریسم از قبیل مراکز آفرود و تفریحات دریایی از جمله اولویتهای توسعه این بخش محسوب میشود. در همین راستا، قریب به ۷.۷ میلیارد دلار طی سال های ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۳ در حوزه انجام شده و این تنها بخشی از سرمایهگذاری لازم جهت توسعه کامل این بخش است. به موازات انجام پروژه های گردشگری و جهت فراهم آوردن زیرساخت های لازم برای آسایش گردشگران دولت عمان سرمایهگذاری قابل توجهی در زیرساختهای جادهای، فرودگاهی و دریایی و همچنین جاذبههای گردشگری داخلی نیز انجام داده است که از جمله این پروژهها میتوان به زیپلاین ۱.۸ کیلومتری خصب و موزه عمان در گذر زمان در نزوی اشاره کرد. این برنامه ها بخشی از برنامه جامع عمان در زمینه فعالیتهای فرهنگی و تفریحی برای جذب گردشگران در تمام طول سال است که در آن عمان با کمپینهای تبلیغاتی، حضور در نمایشگاههای بینالمللی و ایجاد دفاتر نمایندگی در کشور های مختلف در تلاش است تا جایگاه خود را در بازارهای جهانی توریست تقویت کند. علاوه بر این، تسهیل قوانین صدور ویزا برای شهروندان بیش از ۱۰۰ کشور، جذابیت این بخش را برای سرمایهگذاران صنعت توریست و گردشگران افزایش داده است. این نکته را نباید فراموش کرد که اگرچه کشور امارات در همسایگی عمان سال های زیادی است که در زمینه گردشگری سرمایه گذاری کرده و اکنون یکی از قطب های اصلی گردشگری در منطقه محسوب می شود اما طبیعت متنوع تر عمان و هزینه های پایین تر آن عمان را به یک رقیب نو پای جدید اما جدی برای امارات تبدیل کرده است.
آشنایی با مناطق ویژه اقتصادی و مناطق آزاد تجاری عمان:
- بندر و منطقه آزاد Sohar
- شهرک صنعتی Khazaen
- منطقه ویژه اقتصادی Duqm
- منطقه آزاد Al Mazunah
- منطقه آزاد Salalah
تمامی مناطق ویژه اقتصادی و مناطق آزاد عمان (که به اختصار OPAZ خوانده می شوند) زیر نظر سازمان عمومی مناطق ویژه اقتصادی و مناطق آزاد عمان قرار دارند. این سازمان بر اساس فرمان سلطنتی شماره ۱۰۵/۲۰۲۰ در آگوست ۲۰۲۰ تأسیس شده و وظیفه نظارت بر منطقه ویژه اقتصادی دقم، منطقه آزاد المزوناه، منطقه آزاد صلاله، منطقه آزاد صحار و مداین را بر عهده دارد.
معرفی منابع طبیعی عمان:هر شرکت برای تولید محصولات خود نیاز به مواد اولیه تولید دارد. منابع طبیعی عمان از جمله نفت، گاز طبیعی، مواد معدنی، فلزات، ماهی، غیره، مواد اولیه مورد نیاز تولیدکنندگان را تأمین میکند. همچنین برای آن دسته از صنایعی که نیاز به واردات مواد اولیه دارند، از مزایای عدم اعمال تعرفههای گمرکی بر روی مواد اولیه و ماشینآلات تولیدی بهره برده، ضمن پایین نگه داشتن هزینه های تولید با استفاده از شبکههای لجستیکی کارآمد عمان، زنجیره تأمین قابل اعتمادی را در اختیار خواهند داشت.
شهر فرودگاهی مسقط
بر اساس “برنامه توسعه هوانوردی ملی عمان ۲۰۳۰”، شهر فرودگاهی مسقط طراحی شده و توسعه یافته است. این شهر فرودگاهی شامل یک منطقه آزاد، مرکز لجستیکی و منطقه تجاری است.
فرودگاه بینالمللی صلاله
فرودگاه بینالمللی صلاله در استان ظفار، در ۵.۵ کیلومتری شمال شرقی مرکز شهر صلاله واقع شده است. این فرودگاه پروازهایی به مقاصد منطقهای ارائه میدهد و همچنین میزبان پروازهای چارتر بینالمللی از اروپا است.
فرودگاه صحار
شهر ساحلی صحار در ۲۲۰ کیلومتری شمال غربی مسقط قرار دارد و در مسیر اصلی حملونقل بین عمان و دبی واقع شده است. در سالهای اخیر، صحار (که در منطقه منطقه الباطنه قرار دارد) توانسته سرمایهگذاریهای صنعتی و تجاری بیش از ۲۷ میلیارد دلار آمریکا را جذب نماید.
فرودگاه دقم
فرودگاه دقم در منطقه الوسطی واقع شده و بهطور رسمی در جولای ۲۰۱۴ افتتاح شد. پایانه مسافری آن با مساحت ۵,۷۰۰ متر مربع در سپتامبر ۲۰۱۸ به بهرهبرداری رسید.
آشنایی با خطوط هواپیمایی عمان:
هواپیمایی عمان (Oman Air)
هواپیمایی ملی عمان به بیش از ۵۰ مقصد در سراسر جهان پرواز دارد. این شرکت به دلیل مهماننوازی و خدمات استثنایی خود، در سال ۲۰۲۱ موفق به دریافت رتبه پنج ستاره از APEX شد. همچنین در جوایز جهانی سفر ۲۰۲۲، این شرکت در بخشهای بهترین کلاس تجاری، تجربه مشتری و سالن اختصاصی کلاس تجاری برگزیده شد.
سلام ایر (Salam Air)
علاوه بر هواپیمایی عمان، فرودگاه مسقط میزبان شرکت هواپیمایی ااقتصادی تری به نام “سلام ایر” نیز هست. این شرکت که متعلق به شرکت توسعه ملی و سرمایهگذاری مسقط است، به بیش از ۸۴ مقصد در ۳۵ کشور پرواز دارد و از زمان راهاندازی در سال ۲۰۱۶، بیش از ۴ میلیون مسافر را جابهجا کرده است.
معرفی بنادر های عمان:
A Port of Khasab
B Port Shinas
C Port Suwaiq
D Port Sultan Qaboos
E Port of Duqm
F Port of Salalah
معرفی برخی از مهمترین تفاهم نامه های عمان با سایر کشور:
توافقنامه تجارت آزاد بین شورای همکاری خلیج فارس (GCC) و انجمن تجارت آزاد اروپا (EFTA) (کشور های ایسلند – لیختناشتاین – نروژ – سوئیس)
توافقنامه تجارت آزاد بین شورای همکاری خلیج فارس (GCC) و سنگاپور
توافقنامه تجارت آزاد عمان – ایالات متحده (FTA):
اتحادیه گمرکی شورای همکاری خلیج فارس (GCC Customs Union):
عضویت در سازمان تجارت جهانی :(WTO)
قوانین تجارت و سرمایهگذاری در عمان:
- قانون سرمایهگذاری با سرمایه خارجی
سرمایهگذار میتواند مالکیت ۱۰۰% از پروژه را کسب دارد.
برای جذب هر چه بیشتر سرمایه گذار خارجی، مرکزی در وزارت تجارت، صنعت ایجاد شده است با نام مرکز خدمات سرمایهگذاری Investment Services Centre یا به اختصار ISC که نقش آن ترویج سرمایهگذاری و تشویق سرمایه گذاران خارجی از طریق توسعه محیط کسبوکار مناسب باری سرمایه گذاران و تسهیل تأسیس انواع مختلف پروژههای سرمایهگذاری است. این مرکز مسئول ثبت سرمایهگذاران خارجی و سادهسازی فرآیندهای دریافت مجوزها، تاییدیهها و پروانههای مربوط به سرمایهگذاران بینالمللی است.
- تضامینی که به سرمایهگذاری خارجی داده می شود
- قانون مشارکت عمومی-خصوصی (PPP)
- قانون ورشکستگی
- قانون خصوصیسازی
- قانون مشارکت تجاری
معرفی انواع شرکت های قابل ثبت در عمان بر اساس قانون مشارکت تجاری:
بر اساس قانون شرکتهای تجاری شماره ۱۸/۲۰۱۹، تمامی شرکتهای تجاری در عمان باید یکی از اشکال زیر را اتخاذ کرده و در وزارت تجارت، صنعت و ترویج سرمایهگذاری ثبت شوند.
الف) شرکت تضامنی (General Partnership)
شرکت تضامنی شرکتی است، که توسط دو یا چند شخص حقیقی تشکیل شده و مسئولیت پرداخت بدهیهای شرکت بر عهده تمامی شرکا خواهد بود.
ب) شرکت تضامنی با مسئولیت محدود (شرکت مختلط) (Limited Partnership)
شرکت تضامنی با مسئولیت محدود شرکتی است که شرکای آن می تواند شامل دو دسته زیر باشند:
شرکای عمومی
شرکای محدود
ج) شرکت با مسئولیت محدود (Limited Liability Company – LLC)
شرکت با مسئولیت محدود شرکتی است که صاحبان آن حداقل دو و حداکثر پنجاه شخص حقیقی یا حقوقی هستند.
د) شرکت تکمالکی (One-Person Company)
شرکت تک مالکیتی در حقیقت نوعی شرکت با مسئولیت محدود است که مالکیت آن بهطور کامل در اختیار یک شخص حقیقی یا حقوقی است.
و) شرکت هلدینگ (Holding Company)
شرکت هلدینگ یک شرکت سهامی است که کنترل مالی و مدیریتی یک یا چند شرکت سهامی یا شرکت با مسئولیت محدود را در اختیار دارد.
ز) مشارکت انتفاعی (Joint Venture)
یک مشارکت انتفاعی بین دو یا چند شخص حقیقی یا حقوعمان:
مالیات بر درآمد شرکتها:
قانون مالیات بر درآمد شرکتها، مالیات بر درآمد حاصل از فعالت تجاری هر شرکتی است که در عمان و یا درآمد آن حاصل از منابع عمانی باشد. نرخ مالیات بر درآمد صرفنظر از اینکه شرکت ثبتشده باشد یا نه، برای همه انواع شرکتهای تجاری یکسان است.
نرخ مالیات بر درآمد برای کلیه مالیاتدهندگان، ۱۵% است.
تنها استثنا در میزان مالیات برای مالکیتهای فردی عمانی (املاک و مستقلات) و شرکتهای با مسئولیت محدود (LLC) است که در صورتی که کلیه شرایط زیر را داشته باشند، مالیات آنها منوط به ارائه اظهارنامه مالیاتی ۳% خواهد بود.
- سرمایه ثبتشده در ابتدای سال مالیاتی از ۵۰،۰۰۰ ریال عمانی بیشتر نباش
- درآمد ناخالص در هیچ سال مالیاتی از ۱۰۰،۰۰۰ ریال عمانی بیشتر نشود
- میانگین تعداد کارکنان در طول سال مالیاتی از ۱۵ نفر بیشتر نباشد
- فعالیتهای مالیاتدهنده شامل حملونقل هوایی/دریایی، استخراج منابع طبیعی، بانکداری، بیمه یا خدمات مالی، امتیازات تأسیسات عمومی یا سایر فعالیتهای مشخصشده توسط وزیر دارایی نباشد
همانگونه که پیشتر بیان شد، در صورت احراز شرایط فوق، نرخ مالیات ۳% تعیین شده و این مالیاتدهندگان موظف به ارائه اظهارنامه مالیاتی هستند.
مالیات بر درآمد اشخاص:
در عمان هیچ مالیات منطقهای یا محلی بر درآمد اشخاص وجود ندارد.